zondag 27 april 2014

Alles komt goed

In De Morgen van dit weekend stond een cartoon van Ilah die, eh, zeer pijnlijk herkenbaar is. Klik op de foto voor een leesbare versie.

thecartoonist.be/nl/cartoonist/Ilah

donderdag 3 april 2014

"De wereld door de ogen van mijn autistisch zoontje van zes" - Hind Fraihi in De Morgen

Integraal uit De Morgen van 2/4/2014:

"Op deze Wereld Autisme Dag schrijft freelance journaliste Hind Fraihi hoe ze iedere dag de wereld probeert te zien door de ogen van haar autistisch zoontje.

Neem het me niet kwalijk als ik je niet groet, of je zelfs niet aankijk. Het is niet dat je me niet interesseert. Jouw blik zegt me allicht weinig. Of misschien net te veel. Wie zal het zeggen. Alleszins het zijn vooral de kleine dingen aan jou die me boeien. Die treffen mijn oog. Het kleine diamantje aan jouw verlovingsring bijvoorbeeld. Of de kleine afbeelding van een orka op jouw fiets.

Ik wil je trouwens gerust wat vertellen over de zwaardwalvis. Wat zeg je? Ik hoor je een vraag stellen maar ik luister niet. Ik zwijg. Dat pigmentvlekje op jouw hals heeft me zonet afgeleid. Al die partikels op je huid kan het zijn dat ik ze zie? Interessant. Maar sorry, wat vroeg je ook al weer?

Kijk ook niet raar op als ik zomaar op je afstap en met de deur in huis val. In mijn huis, sommigen noemen het mijn wereld. Ik kan dan niet zwijgen over piraten, schepen, de onderwaterwereld. En bij uitbreiding heel het dierenrijk. Ik krijg er maar niet genoeg van. Soms dram ik zelfs door. Maar geef me de tijd en ik neem je mee. Misschien wel heel ver terug in de tijd. Naar de prehistorie en dino's. Je weet wel, de diplodocus, centrosaurus, pterosauriër,... Ken jij die niet? Wat een rare snuiter ben jij.

Meester in hypocrisie

Er zijn me nog vreemde dingen aan jou opgevallen. Je praat graag, zelden met kennis van zaken. Je maakt van surfen op oppervlakkigheid een kunde. Ik vrees dat ik dat talent nooit zal hebben. Meestal ben je ook een meester in hypocrisie. Je vraagt telkens aan de mensen hoe het met hen gaat. En je doet alsof het jou oprecht interesseert maar je gaat gewoon het rijtje der regelmaat af: hallo? - alles goed? - daaag. Eigenlijk staat het gewoon in jouw script. Het handboek der ongeschreven sociale regels. Het dicteert jou op gezette tijden en plekken nutteloze opmerkingen te poneren. Wedden dat je 's ochtends bij de bakker steevast over het weer begint? "Het zonnetje schijnt", zeg je dan pienter. Opmerkelijk, want de zon schijnt altijd. Behalve 's nachts. En als het regent, jammer je volgens het boekje. De zucht hoort er aldoor bij. En dan zeg je tot slot tegen de bakker: "Voor mij hetzelfde als altijd." Ik heb jouw repetitieve gesprekken door. Jouw universeel scenario.

Leugenaar. Ook al valt een geschenk niet in de smaak dan nog zet je een blij gezicht op. Dank je, lieg je. Ik doe dat niet. Als ik een geschenk niet waardeer dan zeg ik dat ook. Meestal toch. Maar dan noem je me onbeleefd simpelweg omdat ik eerlijk ben.

Ik speel zelden toneel. Ik heb geen masker op. En dan noem je mij raar? Anders. Een autist. Ook opvallend: je hebt er een handje van weg om alles luidop te benoemen. De zon, de regen. Hoe je je voelt. Wie anderen zijn en - vooral - hoe eigenaardig ze wel niet zijn. Vooral kinderen. Ze zijn te druk, te dromerig, te onhandig. En je steekt ons dan gretig in een hokje, naarstig op zoek naar een etiket om op te plakken. ADHD, ADD, autisme,... Eens je mijn medewezentjes gelabeld hebt, trek je de schuif open op zoek naar een plan van aanpak. Een stappenplan. Haast een handleiding. Alsof we producten zijn die van de lopende band rollen. Recht uit de kinderfabriek, maar oeps, met losse onderdelen zonder montageplan. Dan moet je even gaan zoeken, gemakshalve in psychiatrische testen.

Etiketteren, het is een industrie geworden. Ik daag je uit. Zoek in Vlaanderen een klas waarin geen enkel kind een psychiatrisch label heeft. Ik denk dat je van een kale reis terug komt. Nu ja, alsof een reis haren heeft.

M-decreet, mager decreet

Het klopt niet. Het mag niet. En ik wil het niet. Ik wil niet behoren tot de generatie van etiketkinderen. Het is altijd wat met ons: we huilen (mag het?), we dromen (is dat een probleem?), we zijn druk (en jullie dan niet?), en zelfs te speels (wie wil er niet jong blijven?).

Ik spreek even voor eigen winkel. Wat doen jullie eenmaal de autisten als het ware van de band rollen? Thuisbegeleidingsdiensten trekken aan de alarmbel. Hun hulpverleningsaanbod is ontoereikend. Scholen komen aan deze 'overproductie' amper tegemoet? De wachtlijsten voor het bijzonder onderwijs zijn nooit zo lang geweest. Gewone scholen huilen met de pet op en begeleiden noodgedwongen en niet zelden zonder expertise autistische leerlingen. Sommige scholen weigeren tout court autisten. Het parlement stemde in maart het M-decreet. M staat voor maatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. Voor iemand zoals ik. Voor mij staat de M voor mager decreet. Too little, too late.

En dan later. Wat op de arbeidsmarkt? Waar kunnen we aan de slag? In een etikettenfabriek allicht. Raar. Hoe een welvarend land zo kortzichtig is. En dan zeggen ze iets over mij. Dat ik niet spoor. Sta er even bij stil. Jullie, ja: ouders, professionals allerhande. Zou het ook niet aan jullie kunnen liggen? Geen tijd voor ons. Geen geduld. Wij moeten almaar beter en sneller presteren. Dichtbij de perfectienorm. Jullie willen geen kinderen maar een olympiade. De medailles tonen jullie met fierheid op Facebook. Bij vermoedelijke problemen kloppen jullie aan bij een leger -ologen. Zelden kijken jullie in eigen boezem.

Nu, ik ben anders. Onmiskenbaar. Niet beter, niet slechter. Gewoonweg anders. Uniek zoals ieder kind. Maar net - en soms meer dan dat - dat tikkeltje anders. Ik ben amper zes en begin jou te zien in stereotypes. Als een oppervlakkige, domme stresskip die de tijd niet neemt om naar de kleine dingen te zien. Als een kip aan de montagetafel van het maakbare kind. Van een kind dat zich niet laat moduleren in schema's of plannen. Een kip zonder toekomstvisie. Een kip zonder kop.

Ben jij werkelijk die kip? Ben ik zo anders? Ik wil niet opgroeien in stereotypes. Dat is eng. Ik wil opgroeien in een samenleving met tijd, geduld, oog voor gevolgen en doortastende oplossingen, met een waardige plaats voor vele anderen, want anders dat zijn we allen.

Trouwens, had ik jou al verteld over dino's en piraten?"